Toezicht op digitalisering en IT: ‘De mystiek moet eraf’

De toekomst is al lang begonnen: de wereld om ons heen verandert in rap tempo. Ontwikkelingen op het terrein van digitalisering en informatietechnologie gaan razendsnel. Corporaties kunnen niet achterblijven. Dat geldt ook voor toezichthouders voor wie de wereld van internet of things en big data nog vaak een olifant in de bestuurskamer is waar ze liever niet aan denken. 

Tekst: Lisette Vos

Arnoud Klerkx, digi-commissaris bij ouderenhuisvester Habion en gastdocent aan de opleiding voor commissarissen aan de Erasmus Universiteit, weet als geen ander dat veel toezichthouders worstelen met de olifant in de bestuurskamer: digitalisering en informatietechnologie. ‘Net als bij pensioenen, schuiven velen dat thema voor zich uit. Onbekend maakt onbemind. Maar de noodzaak is hoog om met de wereld van internet of things en big data aan de slag te gaan. De mystiek moet eraf.’

Handreiking
Die boodschap dringt steeds meer door in de corporatiebranche. Niet voor niets is digitalisering en informatievoorziening één van de thema’s van de Vernieuwingsagenda die woningcorporaties samen hebben vastgesteld. De Vereniging Toezichthouders in Woningcorporaties (VTW) constateert ook dat er onvoldoende bewustzijn en kennis is onder de leden om met dit complexe thema aan de slag te gaan. De VTW heeft een werkgroep ingesteld, waar onder anderen Arnoud Klerkx deel van uitmaakt. De werkgroep heeft een (online) handreiking voor commissarissen geschreven (met mij als ghostwriter).

Onzichtbaar
Corporaties kunnen niet achterblijven bij alle digitale ontwikkelingen. Klerkx gebruikt tijdens zijn masterclass een metafoor om dat te illustreren. Ga terug naar de zeventiende eeuw, waar mensen met karren op zandpaden reden. Vier eeuwen verder is het land volgebouwd met snelwegen en stapt iedereen even gemakkelijk in een vliegtuig. De digitale snelweg ontwikkelt zich in minder dan 10 jaar van een karrespoor naar een snelweg. ‘Die snelheid, dat is bijna niet voor te stellen. Daar komt nog bij dat IT en digitalisering – in tegenstelling tot auto’s en vliegtuigen – onzichtbaar zijn en dus moeilijk te bevatten.’

Blinde vlek
Het is dus niet vreemd dat de wereld van onder meer internet of things, big data, blockchain en 3D-printing voor veel toezichthouders een blinde vlek is. Maar het raakt de RvC’s wel degelijk, benadrukt Klerkx. De digitalisering gaat over kansen en bedreigingen op strategisch niveau en is dus bij uitstek een onderwerp voor een RvC. Daarnaast is de RvC ook verantwoordelijk voor de continuïteit van de corporatie die in hoge mate afhankelijk van IT-systemen is geworden. Ook zijn de meeste grote projecten IT-gerelateerd en vragen om goed toezicht op rendement en risico.

Lees verder op www.aedesmagazine.nl