VTW: Duurzaamheid op de toezichtstafel

Duurzaamheid gaat veel verder dan een paar zonnepanelen op het dak. Toezichthouders van corporaties moeten kennis hebben over innovaties op het terrein van duurzaamheid én de ambities van het bestuur kennen. Alleen dan kunnen zij de juiste vragen stellen en afwegingen maken.

Tekst: Lisette Vos

Caro Niestijl, huurderscommissaris bij Rijswijk Wonen, schetst aan de hand van een praktijkvoorbeeld in een notendop het dilemma van de toezichthouder. De Raad van Commissarissen van de corporatie wees onlangs een investeringsvoorstel van het bestuur af om etagewoningen uit de jaren vijftig om te bouwen tot nul-op-de-meter woningen. ‘We staan in de startblokken. Maar de investering per woning bleek veel hoger dan aanvankelijk gedacht, en daarmee het rendement te laag. We moeten elke euro goed onderbouwen, het gaat om maatschappelijk kapitaal.’

Vier jaar geleden gaf de Vereniging van Toezichthouders in Woningcorporaties (VTW) de publicatie ‘Toezicht op duurzaamheid’ uit. De urgentie voor corporaties om in duurzaamheid te investeren, is sindsdien alleen maar groter geworden. Vorig jaar ondertekende Nederland als één van de ruim 170 landen het klimaatakkoord van Parijs. In vervolg op het Convenant Energiebesparing Huursector is afgesproken dat corporatiewoningen in 2021 gemiddeld label B hebben. In de Woonagenda van Aedes staat ook dat in 2050 alle woningen CO2-neutraal moeten zijn. Daarnaast zet het Rijk in het zogeheten Grondstoffenakkoord in op het volledig hergebruik van grondstoffen.

Meer dan zonnepanelen op het dak

Afwachten is geen optie meer, ook niet voor toezichthouders. De ontwikkelingen gaan snel: duurzaamheid gaat al lang niet meer alleen over isolatie van woningen of zonnepanelen op het dak. In wijken worden woningen bijvoorbeeld steeds vaker aangesloten op een warmtenet. Dit systeem (dat verwarmingsketels vervangt) kan nog groener worden door het stoken van biogas in plaats van aardgas om warmte te produceren. Ook het hergebruik van materialen is in opkomst. Tegelijkertijd is het lastig om inzichtelijk te maken welke groene maatregelen welke opbrengsten op welke termijn opleveren. Simpel gezegd: hoeveel CO2 besparing levert elke euro investering op.

Dat vraagt niet alleen om meer kennis bij corporaties, maar ook bij de Raden van Toezicht. Idealiter moet iedere toezichthouder basiskennis hebben om over het thema duurzaamheid de juiste vragen te kunnen stellen aan het bestuur. Wie die kennis niet heeft, kan zich laten bijscholen. Toch vindt Elfrieke van Galen, commissaris bij Ymere, een aparte commissaris duurzaamheid geen goed idee. ‘Je loopt het gevaar dat de commissaris en de bestuurder voor de troepen uitlopen, en dat de andere leden van de RvC achterblijven in de discussie. Iedereen moet kunnen meepraten om de juiste afwegingen te maken.’

Lees het complete artikel op www.aedesmagazine.nl